Vraag jij je wel eens af of jij ongezien bent opgegroeid? Misschien herken je het gevoel van thuis niet volledig jezelf kunnen zijn. Als kind wil je niets liever dan thuiskomen in een veilige omgeving waar je je gezien en gesteund voelt. Maar wat als dat niet het geval is? Wat als je in plaats daarvan op je tenen loopt om de sfeer niet te verstoren, bang om ‘iets verkeerds’ te doen? Voor velen is dit een werkelijkheid geworden en het kan diepgaande effecten hebben op hoe je als volwassene in het leven staat.
Toen mijn moeder overleed was ik dertien en bleef ik achter met mijn vader. Mijn broer en zus waren al uit huis en ik voelde me vaak alleen. Later ontwikkelde mijn vader een bipolaire stoornis, of misschien had hij deze altijd al gehad. Als kind begreep ik er in ieder geval niets van. Het voelde vaak alsof ik onzichtbaar wilde zijn in mijn eigen huis, constant rekening
houdend met de stemming van mijn vader. Voor mij was dit een ‘normale’ gang van zaken. Het leidde er onbewust toe dat ik mijn eigen behoeften aan de kant schoof, iets wat ik pas veel later besefte.
Wat is emotionele afwezigheid?
Emotioneel afwezige ouders zijn fysiek aanwezig, maar kunnen op emotioneel vlak weinig bieden. Ze reageren niet op de behoeften, gevoelens of zorgen van hun kind, waardoor je het gevoel krijgt dat je er niet toe doet. Dit soort afwezigheid heeft vaak te maken met eigen onverwerkte trauma's, psychische problemen, verslaving of het feit dat de ouder simpelweg niet heeft geleerd hoe hij emotioneel aanwezig kan zijn. Stel je eens voor dat je als kind thuiskomt uit school, je graag wilt vertellen hoe je dag is geweest, maar je ouders reageren kortaf of luisteren amper. Je bent verdrietig maar voelt je niet veilig genoeg om je verdriet te uiten. Of er wordt simpelweg geen gehoor aan gegeven. Het resultaat is dat een kind opgroeit zonder een veilige basis, zonder zich geliefd en gezien te voelen. Een stabiele, veilige jeugd biedt de nodige basis om emotioneel gezond op te groeien. Zonder deze basis merk je als volwassene vaak de gevolgen. Herken jij je in deze situaties?
Wat betekent het om op te groeien met emotioneel afwezige ouders en wat zijn de gevolgen?
Moeite met relaties aangaan
Als volwassene kun je worstelen met vertrouwen in (liefdes)relaties. Je stelt je moeilijk open en blijft op een veilige afstand uit angst voor teleurstelling. Soms zoek je wel verbinding, maar laat je niemand echt dichtbij komen.
Onzekerheid en laag zelfbeeld
Emotionele onderdrukking
Chronische stress of angst
Overmatige onafhankelijkheid
Gevoelens van leegte en isolatie
Patronen doorgeven aan volgende generatie
Problemen met zelfzorg en grenzen stellen
Kunnen je ouders hier iets aan doen?
Het antwoord is zowel ja als nee. Vaak ligt de oorzaak van emotionele afwezigheid in eigen trauma’s, psychische problemen of omdat ouders simpelweg niet anders hebben geleerd. Toen ik als kind mijn vader niet begreep, was ik vaak boos of gefrustreerd. Later leerde ik dat zijn gedrag voortkwam uit zijn ziekte en ik begreep dat hij niet anders kon. Het hielp me om hem en mezelf anders te benaderen. Dit kwam echter pas nadat ik het ouderlijk huis verliet en het vroeg om veel zelfreflectie en geduld.
Na het lezen van het boek De Fontein van Els van Steijn vielen er zoveel puzzelstukjes op hun plek. Het volgende stuk maakte zoveel indruk op mij, dat ik dit ook heb voorgedragen op de uitvaart van mijn vader: ‘’Ouders geven aan hun kinderen wie ze zijn als mens en alles wat ze kunnen geven. Kinderen hebben dat aan te nemen. Een kind mag niets eisen van hun ouders wat zij hen niet kunnen geven. Een ouder geeft wat hij kan geven. Als een ouder meer zou kunnen geven dan hij doet, dan zou hij dat immers wel doen. Het is jouw lot, hoe ga jij hier mee om? Dat is jouw keuze… ‘’
Je bent niet alleen
Het besef dat ik voor een groot deel ongezien ben opgegroeid was en is een pijnlijk proces. Uiteindelijk verlangen we allemaal naar liefde, warmte en veiligheid. Toen ik eenmaal erkende dat dit een deel van mij is, durfde ik er meer over te delen. Door er meer over te delen kwam ik erachter dat ik niet alleen ben. Ieder kind hoort op te groeien met ouders die volledig aanwezig zijn; helaas is dit niet altijd het geval. Het feit blijft wel dat het jou is ‘overkomen’, wat niet jouw schuld is. Maar jij maakt zelf de keuze hoe jij je leven verder voortzet.
Jij kunt de cirkel doorbreken
Als volwassene kun je de gevolgen van een emotioneel afwezige opvoeding ervaren als een zware last die je met je meedraagt. Toch is het mogelijk om vanuit een stabiele basis verder te leven en dat begint bij het erkennen van jouw ervaringen. Toen ik mijn eigen proces van bewustwording inging, ontdekte ik dat het mogelijk is om de band met jezelf te herstellen en vanuit een plek van vertrouwen verder te gaan.
De eerste stappen naar het doorbreken van de cirkel:
Je kunt beginnen met het opschrijven van je gedachten en gevoelens. Wees je bewust van wat er in je omgaat. Het kan helpen om je emoties te verwerken en patronen te herkennen.
Wees open naar een persoon waar jij je vertrouwd voelt. Dit kan bijvoorbeeld je partner, een vriend(in), familielid of therapeut zijn.
Luister naar de signalen van je lichaam. Ben je moe? Neem lekker je rust. Heb je energie? Ga doen waar je zin in hebt en blij van wordt!
Wil jij de stap zetten naar heling en groei?
Er is niets waardevoller dan jezelf die liefde en steun te geven die je ooit hebt gemist. Het is mogelijk om je verleden onder ogen te zien, liefdevol met jezelf om te gaan en een stabiel fundament op te bouwen waarop je een gelukkig en vol leven kunt leiden. Vanuit mijn eigen ervaringen en professionele kennis heb ik het coachingstraject 'Wees trouw aan jezelf'
ontwikkeld, speciaal voor volwassenen die ongezien zijn opgegroeid. Dit traject is gericht op zelfacceptatie, heling en verbinding, zodat je het verleden achter je kunt laten en vanuit een fijne flow verder kunt leven. Je leert hoe je liefdevol met jezelf om kunt gaan en krijgt handvatten om de zware last van het verleden om te zetten naar een gevoel van innerlijke vrijheid.
En onthoud: je hoeft het niet alleen te doen!
Liefs,
Hindrika
Commenti